تسمه نقالهها نقش حیاتی در بسیاری از صنایع ایفا میکنند. آنها وسیلهای کارآمد و مقرون به صرفه برای انتقال مواد، محصولات و کالاها در فرآیندهای تولید، توزیع و انبارداری هستند. با توجه به نقش مهم تسمه نقالهها در فرآیندهای صنعتی، مراقبت و نگهداری مناسب از آنها بسیار حیاتی است. نگهداری منظم و پیشگیری از خرابی تسمه نقاله نه تنها طول عمر تسمه نقاله را افزایش میدهد، بلکه کارایی و قابلیت اطمینان آن را نیز بهبود میبخشد.
بدون مراقبت مناسب، تسمه نقالهها مستعد خرابی، توقفهای ناخواسته و حتی حوادث ایمنی هستند که میتواند منجر به از دست رفتن زمان تولید، افزایش هزینههای تعمیر و نگهداری و کاهش رضایت مشتری شود.
بازرسی چشمی تسمه نقاله
-
بررسی وضعیت کلی تسمه (پارگی، ساییدگی، ترکخوردگی)
- بررسی دقیق تسمه از نظر پارگی، ساییدگی، ترک خوردگی یا هرگونه آسیب دیگر: با بررسی دقیق سطح تسمه نوار نقاله، میتوان هرگونه نشانه آسیب یا فرسایش را شناسایی کرد. پارگیها، ترکها یا ساییدگیهای شدید میتواند نشانهای از مشکلات بالقوه باشد که نیاز به توجه فوری دارند.
- کنترل یکنواختی ضخامت تسمه در تمام طول آن: تغییرات ناگهانی در ضخامت تسمه میتواند نشانهای از فرسایش نامتوازن یا مشکلات دیگر باشد. با اندازهگیری ضخامت تسمه در فواصل منظم در طول آن، میتوان از یکنواختی و سلامت کلی تسمه اطمینان حاصل کرد.
- بررسی لبههای تسمه برای یافتن هرگونه پارگی یا فرسایش: لبههای تسمه به دلیل تماس مداوم با غلتکها و سایر اجزای مکانیکی، مستعد فرسایش و پارگی هستند. بررسی دقیق لبهها میتواند به شناسایی مشکلات در مراحل اولیه کمک کند و از آسیبهای جدیتر جلوگیری نماید.
-
بررسی اتصالات و بستهای تسمه نوار نقاله
- کنترل محکم بودن و وضعیت اتصالات تسمه (مانند پیچها، پرچها یا اتصالات جوشی): اتصالات تسمه نقش حیاتی در حفظ یکپارچگی و استحکام تسمه ایفا میکنند. با بررسی منظم این اتصالات، میتوان اطمینان حاصل کرد که آنها به درستی محکم شدهاند و هیچ نشانهای از فرسایش، خوردگی یا آسیب ندارند. پیچها یا پرچهای شل یا اتصالات جوشی ترک خورده باید فوراً تعمیر یا تعویض شوند.
- بررسی شل نبودن یا آسیب ندیدن بستهای تسمه: بستهای تسمه به حفظ تسمه در موقعیت صحیح و جلوگیری از لغزش یا حرکت جانبی آن کمک میکنند. با بررسی این بستها، باید اطمینان حاصل شود که آنها به طور صحیح نصب شدهاند، به اندازه کافی محکم هستند و هیچ نشانهای از فرسایش یا آسیب ندارند. بستهای شل یا آسیب دیده میتوانند منجر به حرکت نامناسب تسمه و در نهایت آسیب به تسمه یا سایر اجزای سیستم شوند.
-
بررسی وضعیت غلتکها، پولیها و سایر اجزای مکانیکی
- کنترل سلامت و گردش صحیح غلتکهای نگهدارنده و هدایت کننده تسمه: غلتکها وظیفه حمایت از تسمه و هدایت آن در مسیر صحیح را بر عهده دارند. با بررسی منظم غلتکها، باید اطمینان حاصل شود که آنها به طور یکنواخت و بدون لرزش یا صدای غیرعادی میچرخند. غلتکهای آسیب دیده، فرسوده یا گیر کرده باید تعمیر یا تعویض شوند تا از آسیب به تسمه یا کاهش کارایی سیستم جلوگیری شود.
- بررسی پولیها و محورهای آنها از نظر ساییدگی، ترک یا هرگونه آسیب دیگر: پولیها نیروی محرکه را به تسمه منتقل میکنند و نقش حیاتی در عملکرد سیستم تسمه نقاله دارند. با بازرسی دقیق پولیها و محورهای آنها، باید هرگونه نشانه ساییدگی، ترک یا آسیب دیگر را شناسایی کرد. پولیهای آسیب دیده میتوانند منجر به لغزش تسمه، کاهش کارایی و حتی خرابی کامل سیستم شوند.
- کنترل تنظیم صحیح فنرها یا وزنههای کشش دهنده تسمه: فنرها یا وزنههای کشش دهنده وظیفه حفظ کشش مناسب تسمه را بر عهده دارند. با بررسی این اجزا، باید اطمینان حاصل شود که آنها به درستی تنظیم شدهاند و به طور یکنواخت نیرو را به تسمه وارد میکنند. کشش نامناسب تسمه میتواند منجر به لغزش، فرسایش نامتوازن یا آسیب به تسمه و سایر اجزای سیستم شود.
-
بررسی تراز بودن و عملکرد صحیح تسمه در حین کار
- مشاهده حرکت تسمه برای اطمینان از تراز بودن و عدم انحراف آن از مسیر.
- گوش دادن به صداهای غیرعادی که میتواند نشانه مشکلاتی مانند اصطکاک بیش از حد یا آسیب به قطعات باشد.
- کنترل دمای غیرعادی در نقاط مختلف تسمه که میتواند نشانه اصطکاک زیاد باشد.
نکات مهم در پیشگیری از خرابی تسمه نقاله
روانکاری منظم و استفاده از روانکارهای مناسب
- مشاهده حرکت تسمه برای اطمینان از تراز بودن و عدم انحراف آن از مسیر: با مشاهده دقیق حرکت تسمه در حین کار، باید اطمینان حاصل شود که تسمه به طور یکنواخت و بدون انحراف از مسیر حرکت میکند. انحراف تسمه میتواند نشانهای از مشکلاتی مانند غلتکهای نامتراز، فرسایش نامتوازن یا تنظیم نامناسب پولیها باشد. این مشکلات باید فوراً برطرف شوند تا از آسیب به تسمه یا سایر اجزای سیستم جلوگیری شود.
- گوش دادن به صداهای غیرعادی که میتواند نشانه مشکلاتی مانند اصطکاک بیش از حد یا آسیب به قطعات باشد: در حین کار سیستم تسمه نقاله، باید به هرگونه صدای غیرعادی مانند جیغ، سایش یا ضربه توجه شود. این صداها میتوانند نشانهای از مشکلاتی مانند اصطکاک بیش از حد، روانکاری نامناسب یا آسیب به قطعات باشند. شناسایی و رفع به موقع این مشکلات میتواند از آسیبهای جدیتر و خرابیهای پرهزینه جلوگیری کند.
- کنترل دمای غیرعادی در نقاط مختلف تسمه که میتواند نشانه اصطکاک زیاد باشد: افزایش بیش از حد دما در نقاط خاصی از تسمه میتواند نشانهای از اصطکاک زیاد باشد. این مشکل میتواند ناشی از روانکاری نامناسب، تنظیم نادرست یا فرسایش قطعات باشد. با استفاده از ابزارهای اندازهگیری دما مانند دماسنجهای لیزری یا دوربینهای حرارتی، میتوان نقاط داغ را شناسایی کرد و اقدامات اصلاحی لازم را انجام داد.
تمیز کردن مرتب تسمه و اجزای آن
- پاک کردن گرد و غبار، آلودگیها و مواد زائد از روی تسمه و قطعات دیگر
- جلوگیری از انباشته شدن مواد خارجی که میتواند باعث ساییدگی و آسیب شود
- استفاده از تجهیزات مناسب مانند فرچهها و جاروبرقیهای صنعتی
آموزش کارکنان در زمینه استفاده صحیح و نگهداری از تسمه نقالهها
- برگزاری دورههای آموزشی برای کارکنان در مورد عملکرد، ایمنی و نگهداری تسمه نقاله
- آشنایی با نشانههای عیبیابی و روشهای رفع عیب احتمالی
- آموزش نحوه صحیح بازرسی، تمیز کردن و روانکاری اجزای مختلف
نگهداری سوابق بازرسی و تعمیرات
- ثبت منظم بازرسیهای دورهای و یافتههای آنها
- نگهداری سوابق تعمیرات و تعویض قطعات انجام شده
- استفاده از این سوابق برای پیشبینی نیازهای آینده و برنامهریزی تعمیرات پیشگیرانه
رعایت این نکات میتواند به طور قابل توجهی عمر مفید و کارایی تسمه نقاله را افزایش دهد و از توقفهای ناخواسته تولید جلوگیری کند.
فاصله زمانی مناسب برای بازرسی سیستم نقاله
میزان نیاز به بازرسی تسمه نقاله به عوامل مختلفی بستگی دارد: نوع کاربرد، محیط کاری تسمه، اندازه بار و میزان استفاده از تسمه. کاربردها، تسمهها و حاملهای مختلفی وجود دارند.
برخی تسمهها در محیطهای سختتری با دمای محیطی بالا مانند کورهها کار میکنند. سایر تسمهها محصولات بسیار سنگین یا موادی که حاوی مواد شیمیایی سمی هستند را حمل میکنند. برخی نیاز به مقاومت در برابر مواد شوینده قوی دارند. هر یک از این عوامل بر بازرسی تأثیر میگذارد و تمرکز آن را تعیین میکند.
نتیجه گیری
در نتیجه، تسمه نقالهها نقشی حیاتی در صنایع مختلف ایفا میکنند و مراقبت و نگهداری مناسب از آنها برای عملکرد بهینه و پیشگیری از خرابیهای ناخواسته ضروری است. بازرسی منظم، شامل بررسی وضعیت کلی تسمه، اتصالات، غلتکها و سایر اجزای مکانیکی، به همراه روانکاری و تمیز کردن مرتب، میتواند طول عمر و کارایی تسمه نقاله را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
علاوه بر این، آموزش کارکنان در زمینه استفاده صحیح و نگهداری از تسمه نقالهها، به همراه نگهداری سوابق بازرسی و تعمیرات، به بهینهسازی عملکرد و کاهش هزینههای نگهداری کمک میکند.
با توجه به تنوع کاربردها و شرایط محیطی، تعیین فواصل زمانی مناسب برای بازرسی و نگهداری تسمه نقالهها بر اساس عواملی مانند نوع کاربرد، محیط کاری، اندازه بار و میزان استفاده، ضروری است تا بتوان عملکرد بهینه و ایمن سیستم را تضمین کرد.
منبع مطلب : tips for preventive maintenance of conveyor belts